Η γνώση ως κοινό αγαθό. Κοινότητες παραγωγής και διαμοιρασμού στην Ελλάδα
Το ντοκιμαντέρ “Η Γνώση ως Κοινό Αγαθό”, μας αφηγείται πως, στην Ελλάδα της κρίσης, κοινότητες γνώσης δημιουργούν τον κόσμο που θέλουν, μέσα στον κόσμο που θέλουν να ξεπεράσουν.
Από την δεκαετία του 80 παρατηρήθηκαν στις προηγμένες βιομηχανικά χώρες της δύσης κυρίως, σημάδια κάποιων μετασχηματισμών στο χώρο των παραγωγικών διαδικασιών. Στη συνέχεια από τα μέσα της δεκαετίας του 90 με την μαζική διάδοση του διαδικτύου και των ψηφιακών δικτύων γενικότερα, οι μετασχηματισμοί αυτοί πήραν την μορφή ριζοσπαστικών αλλαγών που στις μέρες μας πια εξαπλώνονται σχεδόν παντού με ραγδαίο τρόπο.
Παρατηρούμε για πρώτη φορά στην ιστορική περίοδο που ξεκινά από την πρώτη βιομηχανική επανάσταση, το φαινόμενο οργάνωσης της παραγωγής και ιδιαίτερα της παραγωγής γνώσης, έξω από τα παραδοσιακά πλαίσια που ίσχυαν ως τώρα.
Οι άνθρωποι σχηματίζουν αυτοβούλως ομάδες μα σκοπό την παραγωγή κοινής γνώσης αλλά και κοινών υλικών αγαθών, έξω από τις κάθετες δομές ιεράρχησης των εταιριών ή των πλαισίων που θέτουν τα κράτη. Αυτό συμπίπτει με μια γενικότερη μετάβαση που συμβαίνει κυρίως στις ανεπτυγμένες χώρες της δύσης, από την βιομηχανική κοινωνία στην οικονομία της γνώσης.
Οι κοινότητες του ελεύθερου λογισμικού, οι κολλεκτίβες των “hackerspace” και οι ομάδες “κάντο-μόνος-σου”, οι εναλλακτικές οικοκοινότητες, τα κινήματα για ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση, για ελεύθερο διαδίκτυο αλλά για δημιουργική ανακατάληψη του δημοσίου χώρου… Τι κοινό έχουν όλα τα παραπάνω; Αποτελούν συμπτώσεις, τυχαίες, μη συσχετιζόμενες περιπτώσεις ή είναι εκφράσεις και εκφάνσεις ενός νέου πολιτισμού με όλες του τις αντιφατικότητες και τις ευκαιρίες για αναγέννηση; Σημάδια ενός αναδυόμενου κόσμου που δημιουργεί και δημιουργείται, μέσα στις παρυφές του παλιού, από νέες ετερόκλητες υποκειμενικότητες και σαν τη λάβα μέσα από τις ρωγμές προσπαθεί να δημιουργήσει νέα γη;
Η έρευνα που καταγράφεται στο ντοκυμαντέρ αφορά σε κοινότητες που δραστηριοποιούνται κυρίως στην Αθήνα ,στο Ηράκλειο Κρήτης και στα Ιωάννινα. Κοινότητες παραγωγής γνώσης βρίσκονται και σε άλλα μέρη της Ελλάδας και υπάρχει η πρόθεση επαφής και καταγραφής τους σε ένα δεύτερο μέρος. Οι περισσότερες ομάδες, δημιουργήθηκαν μέσα στα τελευταία τρια -τέσσερα χρόνια, συνδέονται δηλαδή με την περίοδο της κρίσης, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα πως η κρίση ήταν και η αιτία της εμφάνισης τους.
Η Ελλάδα διανύει τον έκτο χρόνο ύφεσης. Οι πολιτικές λιτότητας που επιβάλλουν το ΔΝΤ, η ΕΚΤ και τα μνημονιακά καθεστώτα, εκκολάπτουν και συντηρούν διαρκώς μια κρίση χωρίς προηγούμενο στην οικονομία, την κοινωνική ζωή, στον πολιτικό χώρο και στον πολιτισμό. Στις προηγούμενες δυο δεκαετίες, η επιβολή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στη χώρα οδήγησε στην αποσύνθεση των κοινωνικών δικτύων που υπήρχαν ως τότε, αφήνοντας την κοινωνία ανέτοιμη να αντιμετωπίσει την επερχόμενη κατάσταση. Τα τελευταία χρόνια, παρότι μεγάλα τμήματα του κοινωνικού ιστού εξορίζονται εκτός των κρατικών δομών και της ιδιωτικής οικονομίας, κάνουν την εμφάνιση τους, διαμέσου των κοινωνικών κινημάτων που αναδύονται μέσα στην κρίση, σχηματισμοί φυσικών και ψηφιακών δικτύων -όχι μόνο στους επίσημους πολιτικούς και οικονομικούς κύκλους- αλλά από τα κάτω, σαν δομές συνύπαρξης, αλληλεγγύης και καινοτομίας. Οι άνθρωποι συναντιώνται, πειραματίζονται με αντισυμβατικούς τρόπους συνεργατικότητας και δένουν τις δραστηριότητες τους σε διαφορετικά φυσικά και ψηφιακά δίκτυα. Αναζητούν απαντήσεις στα προβλήματα που θέτει η κρίση, αλλά και στα θέματα που προκύπτουν από τη νέα τεχνική σύνθεση του κόσμου. Και δρώντας έτσι παράγουν και διαμοιράζονται γνώση.
Η ιστοσελίδα
common-knowledge.eu σκοπεύει, σε πρώτη φάση, στην έρευνα, στην καταγραφή και στην παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού, σε συνεργασία με τις κοινότητες που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, οι οποίες παράγουν, διαμοιράζονται και διαμοιράζουν. Τις ομάδες που επιχειρούν να θέσουν τις βάσεις για την παραγωγή κοινή γνώσης πέρα από το πλέγμα της θανατοπολιτικής, των περιφράξεων και της αναπαραγωγής της ασφυξίας.
>>> ΔΕΙΤΕ ΤΟ:
Related Posts
